Είναι γνωστό ότι ο οργανισμός μας και όλες οι λειτουργίες του βασίζονται στις αλλαγές του φωτός στον χώρο που ζούμε. Διαφορετικές ουσίες εκκρίνει ο εγκέφαλος μας κατά τη διάρκεια της νύχτας και διαφορετικές κατά τη διάρκεια της ημέρας. Με την ίδια λογική επίσης, μεταβάλλει την λειτουργία του από το καλοκαίρι στο χειμώνα και τούμπαλιν.

Ο τρόπος με τον οποίο ο εγκέφαλος μας αντιλαμβάνεται ουσιαστικά την αλλαγή της ώρας και των εποχών είναι οι αλλαγές του φυσικού φωτισμού και με βάση αυτές καθορίζει ολόκληρη την λειτουργία του σώματος, τα συναισθήματα, ακόμη και τον μεταβολισμό μας.

Βασιζόμενοι σε αυτό το γεγονός, οι επιστήμονες βρήκαν έναν τρόπο να «ξεγελάσουν» τον ανθρώπινο εγκέφαλο και να τον βοηθήσουν να παράγει τις ουσίες που έχει εν προκειμένω σε έλλειψη, χάρη σε μία σύγχρονη μέθοδο που ονομάζεται φωτοθεραπεία και εφαρμόζεται σε εξειδικευμένα κέντρα, όπως το Smart CNS Center, με μεγάλη επιτυχία.

Τί ακριβώς είναι η Φωτοθεραπεία;

Η φωτοθεραπεία είναι η χρήση έντονου άσπρου φωτός (φάσμα ορατού φωτός) για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα μέσω ενός κλινικά πιστοποιημένου συστήματος φωτοθεραπείας σύμφωνα με τις οδηγίες των ειδικών.

Οι λάμπες/λυχνίες της φωτοθεραπείας μιμούνται το φως του ήλιου σε ένα υψηλό επίπεδο φωτεινότητας το οποίο είναι ανεκτό και δεν παράγει θερμότητα. Το ορατό φως, διαπερνά μέσω των οφθαλμών και λειτουργεί ως ένα σήμα για την επίφυση να σταματήσει να παράγει μελατονίνη-την ορμόνη του ύπνου-και με αυτόν τον τρόπο επανασυγχρονίζει τον κιρκάδιο ρυθμό δηλ το βιολογικό μας ρολόι. Η έκθεση στο φως είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας ρύθμισης του κιρκάδιου ρυθμού.

Φωτοθεραπεία & Εποχική Κατάθλιψη

Επίσης, η φωτοθεραπεία αποτελεί θεραπεία πρώτης γραμμής για την εποχική κατάθλιψη, η οποία χαρακτηρίζεται από διακυμάνσεις του συναισθήματος που συμβαίνουν όχι μόνο κατά τους χειμερινούς μήνες αλλά και κατά την εαρινή και καλοκαιρινή περίοδο. Αν και η φωτοθεραπεία έχει αποδειχτεί, με μελέτες που χρονολογούνται από τη δεκαετία του 80, αποτελεσματική ως θεραπεία για την εποχική κατάθλιψη, ο ακριβής μηχανισμός δράσης παραμένει άγνωστος.

Οι υποθέσεις που έχουν εντούτοις αποτυπωθεί αφορούν: α) διόρθωση κιρκάδιου ρυθμού μέσω έκθεσης στο φως β) αύξηση συναπτικής σεροτονίνης στην περιοχή του μέσου εγκεφάλου ή συνδυασμός και των δύο παραπάνω μηχανισμών.

Η επιτυχία της φωτοθεραπείας στην εποχική κατάθλιψη διέγειρε το ερευνητικό ενδιαφέρον για τη χρήση της και σε άλλες ψυχιατρικές καταστάσεις. Αν και τα αποτελέσματα για τη χρήση της φωτοθεραπείας στην μονοπολική κατάθλιψη είναι αντικρουόμενα ως προς την αποτελεσματικότητά της, μελέτες για την μονοπολική κατάθλιψη σε ειδικούς πληθυσμούς έδειξαν πολλά υποσχόμενη ανταπόκριση. Θετικά αποτελέσματα έδειξαν μελέτες στην επιλόχειο κατάθλιψη αλλά και σε εφήβους ηλικίας 14-17 ετών με μονοπολική κατάθλιψη.

Φωτοθεραπεία & Διαταραχές Ύπνου

H φωτοθεραπεία συνιστάται για την αντιμετώπιση ορισμένων διαταραχών ύπνου. Αυξημένη έκθεση σε φως κατά τις πρωινές ώρες μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα σε περιπτώσεις αυπνίας έναρξης μέσω της ευνοϊκής δράσης του φωτός στον κιρκάδιο ρυθμό. Σε περιπτώσεις πρώιμης αφύπνισης νωρίτερα από το κανονικό, όφελος μπορεί να προσφέρει η απογευματινή έκθεση σε φως. Επιπλέον η φωτοθεραπεία έχει ένδειξη στη Διαταραχή Καθυστερημένης Φάσης Ύπνου (DSPS, Delayed Sleep Phase Syndrome), το οποίο ουσιαστικά έχει να κάνει με μετατόπιση του κιρκάδιου ρυθμού προς τις πρωινές ώρες σε συνδυασμό με αδυναμία αφύπνισης το πρωί.

Φωτοθεραπεία & Απώλεια Βάρους

Η φωτοθεραπεία έχει επίσης μελετηθεί στην παχυσαρκία και στις διατροφικές διαταραχές. Αν ανήκετε σε εκείνο το όχι μικρό ποσοστό ανθρώπων που ξυπνάτε τη νύχτα για να φάτε με αναπόφευκτες επιπτώσεις στο βάρος σας, τότε ίσως αξίζει να δοκιμάσετε τη φωτοθεραπεία καθώς ένας αριθμός μελετών την καθιστούν κατάλληλη και αποτελεσματική σε ασθενείς που εκδηλώνουν επεισόδια υπερφαγίας, ιδιαίτερα νυχτερινά επεισόδια υπερφαγίας.

Ο μηχανισμός πίσω από αυτή τη δράση, έχει να κάνει με την παραγωγή της λεπτίνης και της γκρελίνης που είναι υπεύθυνες για το αίσθημα κορεσμού της πείνας. Παράλληλα η φωτοθεραπεία μπορεί έμμεσα να προσφέρει αποτέλεσμα στη συναισθηματικού τύπου υπερφαγία, μέσω αντικαταθλιπτικής δράσης και μείωσης του αρνητικού συναισθήματος.

Ανάλογα με το προσδοκώμενο θεραπευτικό αποτέλεσμα, ο ασθενής υποβάλλεται σε ορισμένο αριθμό καθημερινών πρωινών συνεδριών, διαρκείας 30 έως 40 λεπτών, υπό την λυχνία της πιστοποιημένης συσκευής φωτοθεραπείας, της οποίας το φως είναι ανώδυνο και δεν παράγει θερμότητα. Το γεγονός ότι η φωτοθεραπεία είναι μη παρεμβατική και με ελάχιστες παρενέργειες την καθιστούν μία καλή θεραπευτική επιλογή σε πληθυσμούς όπου η φαρμακοθεραπεία έχει περιορισμούς.

Αποτελεσματική και μη επεμβατική θεραπεία

Σημαντικό με αυτή τη διαδικασία είναι ότι εκτός από υψηλή αποτελεσματικότητα ως θεραπεία επιλογής για άτομα που δεν μπορούν να λάβουν φαρμακευτική αγωγή, αλλά και ως συνοδευτική θεραπεία για άλλες περιπτώσεις, έχει επίσης σχεδόν μηδενικές παρενέργειες καθώς είναι μη επεμβατική διαδικασία και πλέον επιλέγεται από όλο και μεγαλύτερο αριθμό ασθενών παγκοσμίως.

Στο Smart CNS Center μπορεί να εφαρμοστεί η φωτοθεραπεία ως λύση για όλες τις παραπάνω περιπτώσεις. Επικοινωνήστε στο 210 440 1 440 για μια πιο εξατομικευμένη προσέγγιση.

Σχετική Βιβλιογραφία

1. Neikrug AB, Rissling M, Trofimenko V, Liu L, Natarajan L, Lawton S, et al. Bright light therapy protects women from circadian rhythm desynchronization during chemotherapy for breast cancer. Behavioral sleep medicine. 2012;10(3):202-16.
2. Janas-Kozik M, Krzystanek M, Stachowicz M, Krupka-Matuszczyk I, Janas A, Rybakowski JK. Bright light treatment of depressive symptoms in patients with restrictive type of anorexia nervosa. Journal of affective disorders. 2011;130(3):462-5.
3. Lam RW, Lee SK, Tam EM, Grewal A, Yatham LN. An open trial of light therapy for women with seasonal affective disorder and comorbid bulimia nervosa. The Journal of clinical psychiatry. 2001;62(3):164-8.