Θα έχετε παρατηρήσει ότι όταν διαβάζετε βιβλία χαλαρώνετε και σας ταξιδεύουν, το μυαλό σας «αδειάζει» και νιώθετε μία αίσθηση ηρεμίας. Μάλιστα πολλοί ειδικοί προτείνουν την ανάγνωση ενός βιβλίου ως μέθοδο χαλάρωσης πριν τον ύπνο.

Γνωρίζατε όμως ότι τα βιβλία μπορεί να χρησιμοποιηθούν και στην ψυχιατρική και μάλιστα να βοηθήσουν ανθρώπους που υποφέρουν από στρες, κατάθλιψη και κυκλοθυμία; Πρόκειται για μία πρωτοποριακή διαδικασία, γνωστή ως βιβλιοθεραπεία με πολύ σημαντικά αποτελέσματα.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή…

Μία νέα θεραπευτική προσέγγιση ή…

Με αυτή τη μέθοδο αποσκοπούμε στη χρήση βιβλίων και άλλων μορφών λογοτεχνίας, παράλληλα με κλασσικές μεθόδους θεραπείας της ψυχικής υγείας ενός ασθενούς. Ενώ είναι εφικτή η επιλογή οποιουδήποτε είδους, από φιλοσοφία μέχρι αυτό-βοήθεια, οι βιβλιοθεραπευτές προτείνουν κυρίως βιβλία μυθοπλασίας. Το σκεπτικό πίσω από αυτή την τεχνική είναι πως ο θεραπευόμενος, διαβάζοντας συγκεκριμένα αποσπάσματα από τη λογοτεχνία και μετέπειτα συζητώντας τα με έναν θεραπευτή, μπορεί να κατανοήσει καλύτερα οπτικές και απόψεις διαφορετικές από τις δικές του. Παράλληλα, μπορεί να συμφιλιωθεί με ένα δύσκολο και δυσάρεστο παρελθόν, ή να βιώσει συναισθήματα ελπίδας, χαράς και ενσυναίσθησης. Επιπλέον, η ανάγνωση μπορεί να βελτιώσει την αυτοπεποίθηση, την αυτογνωσία και την αυτάρκεια.

….μία αρχαία πρακτική;

Λαοί της αρχαιότητας, όπως οι Έλληνες και οι Αιγύπτιοι, θεωρούσαν τις βιβλιοθήκες ως ιερούς χώρους με θεραπευτικές ικανότητες. Κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα, οι ψυχοθεραπευτές ξεκίνησαν μια επίσημη έρευνα στα εν δυνάμει οφέλη της ανάγνωσης και της βιβλιοθεραπείας ειδικότερα. Κατέληξαν, μεταξύ άλλων, ότι προσφέρει νέες οπτικές και νοοτροπίες στον αναγνώστη, τον «βγάζει» από τον άνετο και ασφαλή χώρο του και ενισχύει την ενσυναίσθησή του, την ανοχή του σε καταστάσεις και ανθρώπους, και τις διαπροσωπικές ικανότητες, όπως το να «διαβάζει» τα συναισθήματα των άλλων. Παράλληλα, βοηθάει τον αναγνώστη να αντιληφθεί πως δεν είναι ο μόνος που αντιμετωπίζει δυσκολίες, ενώ ταυτόχρονα τον κάνει να δεσμεύεται και να αφιερώνεται στην θεραπευτική διαδικασία.

Πώς λειτουργεί η διαδικασία

Η βιβλιοθεραπεία μπορεί να εφαρμοστεί σε ανθρώπους που υποφέρουν από άγχος, κατάθλιψη, κυκλοθυμία, που έχουν υποστεί τραυματικές εμπειρίες, ή έχουν εξαρτήσεις, αλλά και αυτούς που βιώνουν καταστάσεις βαριάς λύπης και θρήνου. Μπορεί να γίνει σε μεμονωμένα άτομα, ή σε θεραπευτικό γκρουπ και -προφανώς- δεν επιφέρει παρενέργειες. Μάλιστα φαίνεται να είναι αρκετά αποτελεσματική σε άτομα με λιγοστό ελεύθερο χρόνο που πάσχουν από μικρής έως μέτριας εντάσεως συμπτώματα.

Ο θεραπευτής θα προτείνει συγκεκριμένα βιβλία που σχετίζονται με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο ασθενής και το σκοπό που θέλει αυτός να πετύχει. Μετά την ανάγνωση του βιβλίου θα πρέπει να απαντηθούν μερικές ερωτήσεις που θέτει ο θεραπευτής, ενώ τμήματα του βιβλίου θα χρησιμοποιηθούν ως σημεία έναρξης για την εξερεύνηση μηχανισμών ανοχής και αντοχής, προσωπικού ιστορικού ή οποιουδήποτε άλλου παράγοντα σχετικού με τον θεραπευτικό σκοπό. Η συγκεκριμένη διαδικασία απαιτεί από τον ασθενή να διαβάζει μεταξύ των συνεδριών, αναγκάζοντάς τον έτσι να αφιερώνεται και να αφοσιώνεται έντονα στη θεραπευτική διαδικασία.

Στο Smart CNS Center θα βρείτε τις πιο αποτελεσματικές θεραπευτικές μεθόδους από εξειδικευμένο προσωπικό με κορυφαία ποσοστά επιτυχίας.

Πηγές

1. Monroy-Fraustro, 2021 “Bibliotherapy as a Non-pharmaceutical Intervention to Enhance Mental Health in Response to the COVID-19 Pandemic: A Mixed-Methods Systematic Review and Bioethical Meta-Analysis”
2. Yuan, S., Zhou, X., Zhang, Y., Zhang, H., Pu, J., Yang, L., Liu, L., Jiang, X., & Xie, P. (2018). Comparative efficacy and acceptability of bibliotherapy for depression and anxiety disorders in children and adolescents: a meta-analysis of randomized clinical trials. Neuropsychiatric disease and treatment, 14, 353–365. https://doi.org/10.2147/NDT.S152747
3. Lenkowsky RS. Bibliotherapy: A Review and Analysis of the Literature. The Journal of Special Education. 1987;21(2):123-132. doi:1177/002246698702100211
4. Laura J. Cohen, Bibliotherapy: The therapeutic use of books for women, Journal of Nurse-Midwifery, Volume 37, Issue 2, 1992, ISSN 0091-2182, https://doi.org/10.1016/0091-2182(92)90143-Q