Οι περισσότεροι από εμάς, στο άκουσμα των καλοκαιρινών διακοπών, σκεφτόμαστε ηλιόλουστες παραλίες, κοινωνικές συγκεντρώσεις, διασκέδαση και χαλάρωση. Επιπλέον, η εποχή αυτή χαρακτηρίζεται συχνά ως ένα «διάλειμμα» από τη ρουτίνα της καθημερινότητας. Όμως, αυτή η εποχή του χρόνου συνοδεύεται επίσης από αύξηση της κατανάλωσης αλκοόλ. Αν και το αλκοόλ μπορεί να αποτελεί μέρος της διασκέδασης, η υπερβολική κατανάλωση («binge drinking») και η κοινωνική πίεση για κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να έχουν σοβαρές συνέπειες.

 

Υπερβολική Κατανάλωση Αλκοόλ κατά τη Διάρκεια του Καλοκαιριού

 

Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ είναι ένα κοινό φαινόμενο κατά τη διάρκεια των διακοπών. Περίπου το 40% των ενηλίκων καταναλώνουν περισσότερο αλκοόλ κατά τη διάρκεια των διακοπών σε σχέση με άλλες περιόδους του χρόνου (“Holiday Binge Drinking: Statistics & Data,” 2022). Οι ζεστές μέρες και οι νύχτες διασκέδασης συχνά συνοδεύονται από αλκοόλ, ωστόσο, η υπερβολική κατανάλωση μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας, ατυχήματα και ανεπιθύμητες καταστάσεις.

Οι επιπτώσεις της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ είναι πολλές και σοβαρές. Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ σε σύντομο χρονικό διάστημα μπορεί να προκαλέσει ακόμη και δηλητηρίαση από αλκοόλ, η οποία είναι επικίνδυνη και μπορεί να αποβεί μοιραία. Επιπλέον, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει την κρίση και τον συντονισμό, οδηγώντας σε αυξημένο κίνδυνο ατυχημάτων, όπως τροχαία δυστυχήματα, πτώσεις και τραυματισμούς. Η μακροχρόνια υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί επίσης να συμβάλλει στην ανάπτυξη χρόνιων παθήσεων όπως ηπατική νόσος, καρδιαγγειακά προβλήματα και διάφοροι τύποι καρκίνου.

 

Κοινωνική Πίεση και Αλκοόλ

 

Η κατανάλωση αλκοόλ συχνά θεωρείται μέρος της κοινωνικής ζωής και της διασκέδασης. Σε πολλές περιπτώσεις, οι φίλοι και οι γνωστοί μπορεί να προσφέρουν ή να ενθαρρύνουν την κατανάλωση αλκοόλ, δημιουργώντας ένα περιβάλλον όπου η αποχή ή η μέτρια κατανάλωση μπορεί να φαίνεται ασυνήθιστη. Για αυτό, η απόφαση να πίνει κανείς με μέτρο ή να αποφεύγει το αλκοόλ μπορεί να απαιτεί θάρρος και την ικανότητα να υπερασπίζεται τη θέση του.

Σύμφωνα με το National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism (NIAAA), τα κοινωνικά πρότυπα και η πίεση των συνομηλίκων μπορούν να αυξήσουν σημαντικά την κατανάλωση αλκοόλ, ιδιαίτερα σε νεαρές ηλικίες και κατά τη διάρκεια κοινωνικών εκδηλώσεων. Η κοινωνική πίεση μπορεί να εμφανιστεί με διάφορους τρόπους. Πιο συγκεκριμένα, είναι πιθανή η άμεση παρότρυνση για κατανάλωση αλκοόλ, αλλά υπάρχου και πιο «λεπτές» μορφές πίεσης, όπως η αίσθηση ότι πρέπει να πίνει κανείς για να ανήκει στην ομάδα. Η αντιμετώπιση αυτής της πίεσης απαιτεί ανθεκτικότητα και την ικανότητα να παραμένει κανείς πιστός στις προσωπικές του αποφάσεις.

Για να διαχειριστείτε την κοινωνική πίεση σχετικά με το αλκοόλ, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε διάφορες στρατηγικές, να συμμετέχετε σε δραστηριότητες που δεν περιλαμβάνουν αλκοόλ και να επιλέγετε παρέες που σέβονται τις επιλογές σας. Επίσης, είναι σημαντικό να θυμάστε ότι η αληθινή φιλία και η ουσιαστική κοινωνική σύνδεση δεν εξαρτώνται από την κατανάλωση αλκοόλ, αλλά από την αμοιβαία κατανόηση και σεβασμό.

 

Επιπτώσεις στην Ψυχική Υγεία

 

Οι διακοπές συχνά παρουσιάζονται ως στιγμές γεμάτες μόνο με θετικά συναισθήματα και σκέψεις. Στην πραγματικότητα, οι διακοπές περιλαμβάνουν πολύ περισσότερα συναισθήματα και εμπειρίες από μια μονοτονία ευτυχίας. Σύμφωνα με μία έρευνα, το 64% των συμμετεχόντων ανέφεραν ότι οι διακοπές επιδεινώνουν τα συμπτώματα της ψυχικής τους υγείας (“Mental Health and the Holiday Blues | NAMI: National Alliance on Mental Illness,” 2014). Η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει και να ενισχύσει τα συμπτώματα της κατάθλιψης και του άγχους, οδηγώντας σε ένα φαύλο κύκλο κατανάλωσης και ψυχικών διαταραχών. Εκτός από το αυξημένο άγχος και τη θλίψη, η μοναξιά, η μελαγχολία και αισθήματα απώλειας συχνά συνοδεύουν τις διακοπές. Αυτά τα συναισθήματα μπορεί να είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν και το αλκοόλ συχνά παρέχει προσωρινή ανακούφιση, “μουδιάζοντας” τον πόνο.

 

Ωστόσο, ο πόνος δεν εξαλείφεται πραγματικά με το αλκοόλ. Η χρήση αλκοόλ για να μουδιάσει τα αρνητικά συναισθήματα μοιάζει με το να χτυπάς το κεφάλι σου στον τοίχο τόσο δυνατά μέχρι να λιποθυμήσεις, ώστε να ξεχάσεις τον πόνο από μία πληγή στο πόδι σου.

 

Το αλκοόλ μπορεί να καταπραΰνει το νευρικό μας σύστημα και προσωρινά να απομακρύνει τα προβλήματα από το μυαλό μας. Ωστόσο, η επίδρασή του στη μείωση του άγχους είναι από βραχεία έως αντιπαραγωγική. Ενώ η μετριασμένη κατανάλωση αλκοόλ μπορεί πράγματι να βοηθήσει κάποιον να χαλαρώσει, η υπερκατανάλωση μπορεί εύκολα να γίνει πηγή άγχους.

 

Φροντίδα της Ψυχικής Υγείας

 

Η ψυχική υγεία κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών είναι εξίσου σημαντική με τη σωματική υγεία. Υπάρχουν διάφορες στρατηγικές για τη φροντίδα της ψυχικής υγείας. Μπορεί να περιλαμβάνουν τη διατήρηση της επαφής με φίλους και οικογένεια, συμμετοχή σε ευχάριστες δραστηριότητες, και αποφυγή υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ.

 

Η ισορροπία είναι το κλειδί για να απολαύσετε το αλκοόλ με ασφάλεια κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών. Ακολουθούν μερικές συμβουλές για να διατηρήσετε την κατανάλωση αλκοόλ σε υγιή επίπεδα:

 

1. Μέτρο: Προσπαθήστε να περιορίσετε την κατανάλωση αλκοόλ σε ένα ή δύο ποτά την ημέρα ή επιλέγετε (και) μη αλκοολούχα ποτά.
2. Ενυδάτωση: Πίνετε άφθονο νερό ανάμεσα στα αλκοολούχα ποτά για να παραμείνετε ενυδατωμένοι.
3. Φαγητό: Καταναλώστε τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες και υδατάνθρακες πριν και κατά τη διάρκεια της κατανάλωσης αλκοόλ. Με αυτόν τον τρόπο θα καταφέρετε να μειώσετε την επίδραση του αλκοόλ.
4. Αυτοέλεγχος: Μάθετε να λέτε “όχι” στην πίεση των άλλων και να ακούτε το σώμα σας.

 

Κάποιες συμβουλές που θα σας βοηθήσουν στην προαγωγή της ψυχικής σας ευημερίας:

 

1. Μείνετε Συνδεδεμένοι: Διατηρήστε τακτική επαφή με φίλους και οικογένεια για να καλλιεργήσετε το αίσθημα του ανήκειν και της υποστήριξης.
2. Συμμετέχετε σε Δραστηριότητες: Συμμετέχετε σε δραστηριότητες που σας φέρνουν χαρά και χαλάρωση, όπως πεζοπορία, διάβασμα ή εξερεύνηση νέων τόπων.
3. Εξασκήστε την Ενσυνειδητότητα: Ενσωματώστε τεχνικές ενσυνειδητότητας, όπως διαλογισμό ή ασκήσεις βαθιάς αναπνοής, για να διαχειριστείτε το άγχος και να μείνετε παρόντες στη στιγμή.
4. Αναζητήστε Επαγγελματική Βοήθεια: Αν νιώθετε καταβεβλημένοι, μην διστάσετε να ζητήσετε υποστήριξη από επαγγελματία ψυχικής υγείας.
5. Ισορροπημένος Τρόπος Ζωής: Εξασφαλίστε έναν ισορροπημένο τρόπο ζωής με υγιεινή διατροφή, τακτική σωματική δραστηριότητα και επαρκή ύπνο.

 

Οι καλοκαιρινές διακοπές είναι μια ευκαιρία να χαλαρώσετε και να απολαύσετε τις στιγμές με τους αγαπημένους σας. Η συνειδητή κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να εξασφαλίσει ότι οι αναμνήσεις σας από αυτή την εποχή θα είναι ευχάριστες. Βρείτε την ισορροπία και απολαύστε με ασφάλεια!

 

---

Φραντζέσκα Παρλιάρου Ψυχολόγος

---

 

Βιβλιογραφία

 

Holiday Binge Drinking: Statistics & Data. (2022, October 25). Retrieved from Alcohol.org website: https://alcohol.org/statistics-information/holiday-binge-drinking/

 

Mental Health and the Holiday Blues | NAMI: National Alliance on Mental Illness. (2014, November 19). Retrieved from www.nami.org website: https://www.nami.org/press-releases/mental-health-and-the-holiday-blues/

 

Summer Holidays: Caring for your Mental Health. (2023, July 31). Retrieved July 10, 2024, from Poplars Medical Centre website: https://www.poplarsmc.nhs.uk/2023/07/31/summer-holidays-caring-for-your-mental-health/

 

The Truth About Holiday Spirits. (2019, April 25). Retrieved from National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism (NIAAA) website: https://www.niaaa.nih.gov/publications/brochures-and-fact-sheets/truth-about-holiday-spirits